Giảm áp lực về môi trường cho "lá phổi xanh" Cần Giờ

Mỗi năm thêm 1.500 tấn rác thải nhựa

Với diện tích hơn 70.000ha (bằng 1/3 diện tích của toàn TP. Hồ Chí Minh), Cần Giờ là địa phương đặc biệt vì vừa có 34.000ha rừng ngập mặn, vừa có đường bờ biển trên 20km, với hệ sinh thái đa dạng, phong phú. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm ở địa phương đang ở mức đáng báo động; mỗi năm, huyện Cần Giờ có thêm 15.000 tấn rác thải nhựa. Thực trạng rò rỉ chất thải nhựa đang gây áp lực lên Khu Dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn Cần Giờ - Khu Dự trữ sinh quyển thế giới đầu tiên ở Việt Nam được UNESCO công nhận năm 2000 - đe dọa “lá phổi xanh” bảo vệ thành phố trọng điểm phía Nam.

Theo ông Trương Tiến Triển, song song với việc phát triển kinh tế và du lịch thì địa phương đã và đang đối diện tình trạng nhức nhối là ngày càng nhiều rác thải nhựa (túi nilon, chai nhựa...) do chính người dân địa phương và khách du lịch thải ra môi trường. Nhằm giảm thiểu rác thải sinh hoạt, rác thải nhựa trên địa bàn huyện Cần Giờ, các ban, ngành, đoàn thể TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức nhiều hoạt động gần gũi và thiết thực để người dân có thể tham gia.

Đơn cử như Hội Liên hiệp Phụ nữ và Đoàn Thanh niên tại địa phương thường xuyên tổ chức các hoạt động truyền thông về môi trường; triển khai mô hình "Đổi rác lấy quà tặng", kết hợp vận động, hướng dẫn người dân phân loại rác, giới thiệu các hoạt động tái chế rác thải sinh hoạt. Bên cạnh đó, Cần Giờ cũng đẩy mạnh mô hình hoạt động môi trường trong trường học; mô hình tuyến đường văn minh; mô hình ủ rác hữu cơ…

Nhờ đó, việc giảm thiểu rác thải sinh hoạt trên địa bàn huyện Cần Giờ đã có những chuyển biến tích cực dựa trên các mô hình truyền thông và hoạt động nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của hộ gia đình. Song, trước thực trạng lượng lớn rác thải từ biển vào hệ thống sông Lòng Tàu, sông Soài Rạp và rác thải sinh hoạt tăng lên do quá trình đô thị hóa trong những năm gần đây; nhiều chuyên gia cho rằng, cần thực hiện tốt việc phân loại, tái chế rác thải nhựa trong tổng số rác phát sinh. Hoạt động tái chế không chỉ góp phần giảm chi phí vận chuyển, mà còn giúp tận thu, tạo sự tuần hoàn rác thải nhựa, góp phần giảm lượng rác thải nhựa ra môi trường, cải thiện chất lượng môi trường. 

Toàn cảnh lễ ra mắt dự án “Thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn rác thải nhựa tại huyện Cần Giờ”

Chung tay xây dựng mô hình tuần hoàn về rác thải nhựa

Với mong muốn chung tay xây dựng mô hình tuần hoàn về rác thải nhựa, UBND huyện Cần Giờ đã phối hợp Trung tâm Hỗ trợ phát triển xanh triển khai dự án "Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn rác thải nhựa tại huyện Cần Giờ". Dự án này nhằm thúc đẩy sự hợp tác của người tiêu dùng, cá nhân, doanh nghiệp tái chế và chính quyền địa phương trong công tác thu gom, tái chế rác thải, đồng thời thu thập phản hồi về các chính sách cấp quốc gia.

Dự án được triển khai dưới sự tài trợ của Quỹ Coca Cola toàn cầu và đối tác kỹ thuật là Công ty TNHH Nhựa tái chế Duy Tân. Dự kiến dự án này triển khai tới tháng 12.2023 với 3 phần chính, bao gồm: đánh giá thực trạng rác thải nhựa tại địa phương; thiết kế mô hình kinh tế tuần hoàn và nâng cao năng lực cho các bên trong việc triển khai mô hình; truyền thông nâng cao nhận thức thay đổi hành vi của người tiêu dùng cũng như quảng bá cho doanh nghiệp nhựa tái chế.

Chia sẻ về dự án này, đại diện chuỗi cung ứng Nhựa tái chế Duy Tân cho biết, Nhựa tái chế Duy Tân là doanh nghiệp thu gom, xử lý và tái chế nhựa chất lượng cao, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường từ rác thải nhựa. Với sứ mệnh này, Nhựa tái chế Duy Tân mong muốn giúp người dân nâng cao ý thức phân loại rác thải tại nguồn, đồng thời cải thiện thu nhập, tăng cường hiệu quả hoạt động của các đơn vị thu gom rác thải, qua đó giảm tác động tiêu cực từ rác thải đến huyện Cần Giờ. 

Nhựa tái chế Duy Tân và Coca Cola Việt Nam đều là 2 thành viên thuộc Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), là liên minh doanh nghiệp tiên phong hướng đến thiết lập mô hình kinh tế tuần hoàn cho ngành bao bì. Năm 2023 là năm cuối cùng cho việc chuẩn bị thực thi trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR). Vì vậy, PRO Việt Nam cũng như các thành viên đang gấp rút hoàn thiện những bước chuẩn bị, triển khai, tổng kết những mô hình hiệu quả để kịp thời nhân rộng, bảo đảm hoàn thành nghĩa vụ EPR.

Ông Tống Viết Thành, Phó Trưởng phòng quản lý chất thải rắn, Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh: đây là mô hình thí điểm có cách tiếp cận mới và sáng tạo của mô hình kinh tế tuần hoàn trong quản lý rác thải nhựa tại Cần Giờ; hy vọng rằng, thông qua dự án này các bên sẽ có nhiều bài học kinh nghiệm, tiếp tục nhân rộng nhiều mô hình để giảm rác thải nhựa ra môi trường.